Archive for the Keunst category

Sebastiaan, it is miskien net aardich,
mar se ha dyn libben ris beskreaun
en neamden dy doe stikelbaarch.

Wat jierren letter, yn de Renaissance,
ha se fan dyn neaken lichem preaun
en krigest as model de krânse.

Dyn eigen folk hat dy ta wapen makke,
kristenpylk yn ’t Gryksk-Romeinske lichem dreaun;
wa is de sterke, wa de swakke?

Do silst mar in gewoane puber wêze
en god Diocletianus jout befel
om dy fan ’t leauwen te genêzen.

’t Resept: de pylken fan de bôgesjitter,
flitsend en dan boarjend troch dyn jongesfel,
mar fynst it medisyn echt bitter?

Dyn rjochterear heint lûden út ‘e fierte
fan in wolk, do witst, dyn plak is net de hel:
de palm sil yn dyn siele sjitte.

Wol frjemd dat hjoed de dei
de moslimterrorist
mei bomklap op it fel
gjin ierdske hertslach mist,
foarbyfljocht oan de hel
en fynt de himelwei.

* Vincenzo Foppa wie in skilder út Noard-Italië
dy’t in atelier hie mei in skoalle fan learlingen.
Om’t Sebastiaan berne wêze soe yn Milaan,
waard er foaral yn Noard-Italië as martler fereare.
Vincenzo Foppa krige dêrom faak opdrachten
om him te skilderjen. Dat liet er meastal oer
oan ien fan syn learlingen. Nei alle gedachten
is ek dit skilderij net troch himsels makke.

Jan, as wy net better wisten,
dan wiest in pornograaf
yn kleur: de froulju read en neaken,
de manlju rimpen, mar noch braaf.

Yn de midden, as ynliste,
belibbet Hy de steat
fan ’t bleate doopjen as de dea
troch ’t wetter nei syn libbenswei.

Ut ‘e hichte sjitte strielen
fan dowefearren nei
de dopershân… mar Jan, ha nea
dyn tinzen by it neaken west?

‘Yn Itaalje seach ik ’t bleate
fan minskelea it bêst:
sy sierlik en atletysk hy
en sjoch, dêr kaam de doop noch by.’

Jawis! Wat seist, de situaasje hjoed?
It wetter yn de Houkesleat stiet heech
en wite dowen wjukje strieljend leech,
mar fan it oare net in hân of foet.

* Jan van Scorel (1495-1562) wie in Nederlânske skilder,
dy’t yn 1520 in pylgerreis makke nei it Hillige Lân.
In pear jier letter wied er yn Itaalje. De Nederlânske paus
Adriaan VI stelde him oan as opsichter oer de keunstskatten.
Hy waard yn syn skilderjen beynfloede troch de Renaissance,
û.o. troch Rafaël en Michelangelo.
De ynfloed fan Itaalje is op it skilderij ‘De doop fan Kristus’
grutter as fan it Hillige lân.