Archive for the Keunst category

Putto, neaken jonkje modellearre
nei it ideaalbyld fan de tiid
doe’t Rafael dyn lea arsearre.

Putto, jonkje dat doe funksjonearre
as de drager fan it pausembleem:
in ring mei diamant en fearren.

Altyd, putto, hasto wer posearre
neaken foar de paus en kardinaal,
troch dy yngripend ynspirearre.

Dêr leisto, boerejonge
út Bretagne, plomp en bleat,
nei wylde bokkesprongen,
dochsto no in skoftke neat,
fernimst dyn hert en longen,
mar oan dy is neat ferkeard:
bist yn dyn wêzen krongen.

* Rafael (1483-1520) wie in Italiaanske
Renaissance-keunstner. Hy tekene de minsken
nei in ideaalbyld, ûntliend oan de Grykske
byldhoukeunst.
Yn 1513 kaam Rafael yn tsjinst fan paus
Leo X, de earste paus út it skaai Medici.

** Paul Gauguin (1848-1913) skildere
oant 1886 yn ympressionistyske styl.
Yn Bretagne kaam er ta in ferienfâldiging
en joech mei grutte kleurflakken
it wêzentlike wer. Dizze styl ûntwikkele
er fierder op ‘e Marquises Eilannen (Tahiti)
yn de Stille Oseaan.

Twa foarnamen, Babels allochtoanen,
joadske rjochters achter rots en beam,
troch geilens fuorre,
gluorken oer de muorre,
want Suzanne wie har dream.

Wat krebintich oer de muorre klommen,
dreau de drift de manlju op har ôf:
‘Do moaie poppe,
silst gjinien beroppe,
lit dy sjen as Adams frou.’

Mar Suzanne liet har net oerwinne,
lykwols waarden wurden raar ferdraaid:
‘Wol nei ús hearre,
hoe’t it niis mislearre,
Joazef is der krekt útnaaid.’

Rjochters tsûgen, joegen ek de deastraf,
mar in Daniël spriek oare taal:
‘De beide mannen
hawwe sels Suzanne
oantaast mei har geil ferhaal.’

***

Sjoch no de frou dêr rinnen,
opriisd út it kleurfjild wei
dat nei it fjoer har oan de skinen lei,
mei rjochte rêch, beskerme tsjin de sinne,
libbet sy har eigen dei.

* It ferhaal ‘Suzanne’ stiet yn it apokrive
‘Taheakke op it boek Daniël’.

*** Claude Monet (1840-1926) wie ien
fan de belangrykste ympressionistyske
skilders. Hy hat ‘Frou mei parasol’
yn 1886 skildere.