april 16, 2023
fan ûnbekend*
fan ûnbekend**
Edvard Benes, twa kear presidint
fan Tsjecho-Slowakije
mei dêr tuskenyn de oarloch,
as in presidint yn ballingskip
wie hy op ôfstân noch presint.
Adolf Hitler wie him frjemd bekend
as ‘ik sil ’ t lân ek krije
dêr’t Sudete-Dútsers wenje;
sûnder macht stie doe de presidint,
oan Hitler tajaan wie de trend.
Edvard Benes makke ’t plan fan wraak
foar Nazi Reinhard Heydrich,
ien fermoarde tsjin fiiftûzen
boargers dy’t dêrnei út wraak de dea
ynjage waarden, sa gie ’t faak.
Wraak nei wraak, ’t gie nei de oarloch troch
mei etnysk suverjen fan
no de Dútsers, as Sudeten
waarden sy de dupe: moard nei moard,
de rop fan ûnskuld wie omdoch.
* Foto ‘Edvard Benes’
** Foto ‘Deportaasje fan Sudete-Dútsers’
april 10, 2023
fan ûnbekend*
fan ûnbekend**
Kin nachts kristal wol skitterje
lykas foar sier by ljochtskyndei?
It nazifolk, troch haat waansinnich,
seach it skitterjen by ’t joadske folk
en sloech it út ’e sponnings wei.
It wie de nacht fan brutsen glês,
dat deis sicht jûn hie op ’t bestean
fan Joaden, op ’e wrâld allinnich,
fan it lijen wiene sy de tolk,
foar oaren it fertsjinne lean.
Dat lean waard heger yn de nacht
fan haat dy’t troch de finsters briek
fan winkels en fan synagogen,
’t fjoer liet skitterje wat as kristal
op strjitte lei en bluodrich stiek.
Sa hat de iuwen troch it bloed
fan Joaden troch de strjitten rûn,
omdat sy troch har aard net doge
soene, oaren soargen foar har fal,
in skittering oan moardners bûn.
* Foto ‘Moarns nei de Kristalnacht’
** Foto ‘Diskriminaasje fan Joaden’